Handleiding SDG-kompas

Wie vult het kompas in?

Het SDG-kompas wordt idealiter in groep ingevuld door een mix van alle stakeholders van ‘de school’. Dat zijn de directie, de leerkrachten, de leerlingen, de ouders, het onderhouds-, technisch en administratief personeel, de schoolraad, externe partners enz, m.a.w. al wie bijdraagt aan de werking van de school. Dat is nodig als de school een representatief beeld wil krijgen van hoe er op dit moment omgegaan wordt met de SDGs op de school.

Daarnaast kan iedereen die daar interesse in heeft, het kompas individueel doornemen en invullen. Uiteraard is het resultaat dan minder realistisch. Precies daarom peilt een aparte vraag ( zie representativiteit) naar wie er heeft meegewerkt, input gegeven of rond de tafel zit bij het invullen van het kompas. 
Als in het kompas sprake is over ‘de school’ dan gaat het steeds om het geheel van alle stakeholders van de school. 

Hoe vul je het kompas in?

Het SDG-kompas is opgebouwd uit een SDG-wiel met 17 blokjes, één voor elke SDG. 
Per SDG worden er 3 vragen gesteld:

  • één op beleidsniveau (‘heeft de school een beleid rond’), 
  • één op niveau van educatie (‘de leerlingen verdiepen zich in’) 
  • één rond acties (‘de school onderneemt actie’).

Per vraag zijn er telkens 5 antwoordcategorieën.

Beleidsniveau

  • Onze school heeft hierover een duidelijk beleid waar iedereen van op de hoogte is. Er is draagvlak voor en de hele school werkt er aan mee.
  • Onze school heeft hierover al standpunten maar nog geen samenhangend gedragen beleid.
  • Onze school heeft ambities en/of plannen om hierrond standpunten en een beleid uit te werken.
  • Onze school heeft nog geen ambities en/of plannen om hierrond een beleid uit te werken.
  • We weten het niet, maar zullen het verder onderzoeken.

Klasniveau

  • Op onze school wordt hier vakoverschrijdend aan gewerkt (er is bv. een leerpad) en onze school stimuleert principes zoals kritisch denken, systeemdenken, ervaringsgericht leren, …
  • Dit thema komt geregeld aan bod in verschillende vakken en/of leerjaren, maar mist nog een duidelijk leerpad en speciale aandacht voor bovenvermelde principes.
  • Op onze school komt dit thema nog niet planmatig aan bod in vakken en/of leerjaren, maar we willen daar verandering in brengen.
  • Onze school heeft nog geen ambities en/of plannen om dit thema planmatig aan bod te laten komen.
  • We weten het niet, maar zullen het verder onderzoeken.

Actieniveau

  • Iedereen in onze school is op de hoogte van lopende acties en draagt aan bepaalde acties bij. Er is daarbij ruimte voor bottom-up initiatieven.
  • Op onze school worden er acties opgezet binnen dit thema, maar niet iedereen is op de hoogte van de acties of draagt eraan bij.
  • Onze school heeft ambities en/of plannen om hierrond acties op te zetten.
  • Onze school heeft nog geen ambities en/of plannen om hierrond acties op te zetten. 
  • We weten het niet, maar zullen het verder onderzoeken.

Zo overloop je één voor één de meerkeuzevragen en kies je bij elke vraag samen het antwoord dat het best overeenkomt met de realiteit op jullie school. Soms zal het heel duidelijk zijn welk antwoord je kiest. Andere vragen kunnen aanleiding zijn voor heel wat  gespreksstof. Geen nood, het proces is hierbij belangrijker dan het resultaat. Het is net waardevol om hierover samen in gesprek te gaan. 

Wat is het resultaat van jouw school?  

Als je de drie vragen over een SDG hebt beantwoord voor jouw school, dan worden de SDG en het kompas ingekleurd van de buitenkant naar het centrum toe (afhankelijk van jullie gekozen antwoorden bereik je het centrum of niet). Doen jullie dat voor alle SDGs, dan is het kompas volledig. Zo krijgen jullie  als eindresultaat een visueel en overzichtelijk beeld van de SDG-werking op jullie school. 

Belangrijk hierbij is dat jullie zeker niet alle SDGs moeten overlopen. Elke SDG kan immers een ingang zijn richting een duurzame, straffe school. Probeer minstens voor één SDG het centrum van het kompas te bereiken en maak er een uitdaging van om het ook voor de andere te realiseren.  Het (ingekleurde) kompas geeft jullie mogelijk ideeën waarop je met je school nog (meer) kan inzetten om verder te werken richting een duurzame, straffe school. Meer inspiratie vind je ook in de SDG-ideeënbox.  

Communiceer erover

Je kan het resultaat van jullie school als afbeelding opslaan (gebruik hiervoor de printknop). Afhankelijk van de browser die je gebruikt moet je de printinstellingen mogelijks aanpassen om het kompas mooi te centraliseren. Pas bijvoorbeeld de schaal en of marges aan. De kop- en voetteksten vink je best uit. Zet het logo van jouw school centraal en personaliseer zo jullie eigen SDG-kompas. Maak dit zichtbaar op jullie school en toon zo dat jullie als school meewerken aan de SDG’s. Gebruik het in communicatie, op jullie website, als poster in de gangen, enz. 

Evolutie van jouw school opvolgen  

Herhaal de oefening af en toe. Dat kan jaarlijks, tweejaarlijks,... Sla het resultaat elke keer op (via de printknop) en vergelijk de resultaten met elkaar. Volg zo op of jullie school evolueert richting een school die SDG-proof is. Op naar 2030 met je school!